🤰 آزمایشهای غربالگری دوران بارداری مرحله به مرحله
🩸 مرحله اول: غربالگری سهماهه اول (هفته ۱۱ تا ۱۳ بارداری)
در این مرحله، آزمایشها با هدف بررسی خطر ابتلای جنین به اختلالات کروموزومی انجام میشوند.
شامل دو بخش است:
- 🔹 سونوگرافی NT (ضخامت پشت گردن جنین): افزایش ضخامت میتواند نشانه اختلالات ژنتیکی باشد.
- 🔹 آزمایش خون مادر: اندازهگیری دو هورمون مهم در خون مادر:
- ✔️ PAPP-A (پروتئین مرتبط با بارداری)
- ✔️ Free β-hCG (هورمون گنادوتروپین جفتی)
نتیجهی این دو آزمایش با هم تفسیر میشود و احتمال ابتلای جنین به سندرم داون یا تریزومیها مشخص میگردد.
🧬 مرحله دوم: غربالگری سهماهه دوم (هفته ۱۵ تا ۱۸ بارداری)
این مرحله برای مادرانی است که مرحله اول را انجام ندادهاند یا نیاز به بررسی تکمیلی دارند.
به آن آزمایش چهارگانه (Quad Test) نیز گفته میشود.
- 🔹 AFP (آلفافیتوپروتئین): بالا بودن آن ممکن است نشانه نقص لوله عصبی در جنین باشد.
- 🔹 hCG: مقدار زیاد آن میتواند نشاندهنده سندرم داون باشد.
- 🔹 uE3 (استریول آزاد): پایین بودن آن در برخی اختلالات ژنتیکی دیده میشود.
- 🔹 Inhibin-A: بالا بودن این هورمون نیز خطر سندرم داون را افزایش میدهد.
🧪 مرحله سوم: آزمایش NIPT (غربالگری غیرتهاجمی DNA جنینی)
این تست یکی از دقیقترین آزمایشهای دوران بارداری است که از **هفته ۱۰ به بعد** با نمونهگیری از خون مادر انجام میشود.
NIPT با بررسی DNA آزاد جنین در خون مادر، اختلالات ژنتیکی را با دقت بالای ۹۹٪ شناسایی میکند.
- ✔️ تشخیص سندرم داون، ادوارد، پاتو (تریزومی ۱۳، ۱۸، ۲۱)
- ✔️ تعیین جنسیت جنین (در صورت تمایل والدین)
- ✔️ بدون نیاز به بیوپسی یا آمینوسنتز
🔍 مرحله چهارم: تستهای تشخیصی تهاجمی (در صورت نیاز)
اگر نتایج غربالگریها مشکوک باشند، پزشک ممکن است انجام یکی از آزمایشهای زیر را توصیه کند:
- 🔹 CVS (نمونهبرداری از پرزهای جفتی): انجام در هفتههای ۱۰ تا ۱۳ بارداری
- 🔹 Amniocentesis (آمینوسنتز): نمونهگیری از مایع آمنیوتیک بین هفتههای ۱۵ تا ۲۰
این آزمایشها دقیقترند اما تهاجمی هستند و تنها در شرایط خاص تجویز میشوند.
💬 سوالات متداول درباره غربالگری بارداری
آیا انجام غربالگری برای همه زنان باردار ضروری است؟
بله، توصیه میشود تمام مادران باردار در هر سنی این آزمایشها را انجام دهند، زیرا بسیاری از اختلالات ژنتیکی بدون سابقه خانوادگی رخ میدهند.
آیا آزمایش غربالگری به جنین آسیب میزند؟
خیر، آزمایشهای خون و سونوگرافی کاملاً ایمن هستند و هیچ آسیبی به جنین وارد نمیکنند.
در صورت مثبت بودن نتایج غربالگری چه باید کرد؟
نتیجه مثبت به معنی وجود قطعی بیماری نیست، بلکه احتمال آن را نشان میدهد. در این حالت پزشک آزمایشهای تشخیصی دقیقتر مانند NIPT یا آمینوسنتز را تجویز میکند.
🏥 خدمات تخصصی غربالگری بارداری در آزمایشگاه کیمیا
- 🔬 انجام کامل غربالگریهای سهماهه اول و دوم
- 🧬 ارائه تست NIPT با دقت بالا و تفسیر تخصصی
- 👩⚕️ مشاوره ژنتیک قبل و بعد از آزمایش
- 📲 دریافت آنلاین جواب آزمایشها با حفظ محرمانگی
